ÇÖPTE İSVEÇ MODELİ

Çöp illerimizin sorunu, içlerimizin sorunu, köylerimizin sorunu… Bölgenin sorunu, Türkiye’nin sorun!
Giresun’da oluşan çöp dağından tutunda dere yataklarına ve tatlı su havzalarına kadar dökülen çöplerle ilgili kökten bir çözüm üretilemiyor ülkemizde… İlimizde, herkes gözünü Çavuşlu’ ya dikmiş, tesisisin açılmasını bekliyor.
Kaldı ki o tesisle ilgili geçmişten günümüze yaşanan sorunları da hepimiz biliyoruz.
Yine o tesisle ilgili başka bir komedinin de nasıl yaşandığının geçtiğimiz günlerde yazmıştık. 2014 yılı 5 Haziran’da bitti diye açılışı yapılan, hatta video konferans yöntemiyle Cumhurbaşkanına açılışı yaptırılan tesisler hâlâ çalışmaya başlamadı.
Geçen hafta yerel gazetelerde çıkan bir haberin başlığı bizleri heyecanlandırmıştı. Gerçi haberin tamamını okunduğumuzda heyecanlanacak bir şeyin olmadığını gördük.
Haberin başlığı:” Çöp Sorunu Çözülüyor.” Nasıl heyecanlanmazsınız!

Görele Belediye Başkanı Tolga Erener’in bir açıklaması olmuş: Erener; Çavuşlu’ da kurulan Katı Atık Bertaraf Tesisi ve Düzenli Depolama Alanı’nın bitirilmesiyle çöp sorunun çözüleceğini söylemiş.
Görele Belediyesi geçici olarak, sahil yolu yapımı sırasında kazanılan bir çukuru çöp döküm alanı olarak kullanıyormuş. Birçok belediye çöplerini dere havzalarına dökerek içme sularını dahi kirletiyormuş. Gerçi bu alana çöp dökmekten memnun değillermiş ancak başka da seçenekleri yokmuş.
Dedik ya herkesin gözü Çavuşlu’ da.
Oysa aynı günlerde ulusal basında çöple ilgili başka bir haber daha çıktı. Biz de yazımızın başlığını bu haberden aldık. İsveç çöpten enerji üreterek ülkenin enerji ihtiyacını karşılıyormuş.
Hatta çöp sıkıntısı çektikleri için komşu ülkelerden çöp temin ediyorlar ve üstüne üstlük çöpünü aldıkları ülkelerden üste para alıyorlarmış.

İşte Çöpte İsveç Modeli dediğimiz bu.
Çavuşlu’ yla ilgili tartışmaların zirveye ulaştığı günlerde hep bunu dile getirdik. Gelişmiş ülkelere bir bakalım dedik, onların çöp sorununu nasıl çözdüğünü bir araştıralım dedik. Bu güzelim Çavuşlu’ yu çöple anılır olmaktan kurtaralım dedik ama dinleyen olmadı.
İsveç’in Linköring isimli bir şehri var. Nüfusu 110 bin. Belediye başkanları bir Türk; Muharrem Demirok.
Bu yerleşim yerinin tüm enerjisini çöplerin dönüşümünden sağlıyorlar. Nüfusu Giresun’un nüfusundan fazla… Çöpten enerji elde etmek için kurdukları tesisten koca şehrin enerjisini karşılıyorlar.
Ama bir sorunları var, çöp yetiştiremiyorlar. Bunun da komşu ülkelerden tedarik ediyorlar. Avrupa ülkelerinde çöp depolama yasak olduğu için neredeyse her ülke çöpünü İsveç’e vermek istiyor. O zaman da üste para alıyorlar çöp aldıkları ülkelerden.
İyi iş değil mi?

Böyle bir sistemden Çavuşlu’ ya çöp tesisi kuranların bilgisi yok mu? Neden böyle bir tesis değil de bugün yaptıkları gibi değişik bir depolama yöntemini dayatıyorlar?
Var işte, dünya da örnekleri var; adamlar çöpten enerji elde ediyorlar.
Türkiye neden böyle bir sisteme geçmiyor ki!

Çok pahallıdır diyeceksiniz değil mi? yapmayın Allah aşkına; dünyanın Çin’den sonraki en büyük ikinci ekonomisi dediğimiz Türkiye için pahallı sözü eski Türkiye’de kaldı.
Kaldı ki elde ettiğiniz enerjiyi satarak yatırım harcamalarınızı karşılayabilirsiniz. Hani son yıllarda çokça uyguladığımız bir yöntem var: Yap-İşlet yöntemi…
Enerjimizi çöpten sağladığımızda HES’ lere ve nükleere santrallere de ihtiyaç duymayabiliriz.
Adamlar yapmışlar olmuş, biz de neden olmasın?